İnfertilite

İnfertilite (Kısırlık) Hakkında Rehber - Bölüm 1

İçindekiler

1. Giriş

2. İnfertilite Nedir?

3. Erkeğe Ait Faktörler
    3.1 Sperm Kalitesi
    3.2 Varikosel
    3.3 Hormonal ve Genetik Faktörler
    3.4 Enfeksiyon ve Çevresel Faktörler

4. Kadına Ait Faktörler
    4.1 Yumurtalık Rezervi ve Yaş
    4.2 Yumurtlama Bozuklukları
    4.3 Tüpler ve Rahim Yapısı
    4.4 Endometriozis

5. Ortak ve Açıklanamayan İnfertilite

6. Tanı Süreci

   
   

   7. Tedavi Seçenekleri

       7.1 Ovulasyon İndüksiyonu ve İlaç Tedavisi
       7.2 İntrauterin İnseminasyon (IUI / Aşılama)
       7.3 In Vitro Fertilizasyon (IVF / Tüp Bebek)
       7.4 ICSI (Mikroenjeksiyon)
       7.5 Cerrahi Girişimler

   8. Yeni Yaklaşımlar ve Yardımcı Teknikler
       8.1 Genetik Testler
       8.2 Yumurtalık ve Sperm Dondurma
       8.3 Zaman Atlamalı Embriyo İzleme ve Yenilikler

   9. Psikolojik Destek

   10. ESHRE ve ASRM Kılavuz Önerileri

   11. Sık Sorulan Sorular (SSS)

   12. Beslenme ve Yaşam Tarzı Önerileri

   13. Sonuç

   
   

1. Giriş

İnfertilite, çiftlerin hayatını etkileyen duygusal ve fiziksel bir süreçtir. Modern tıp, tanı ve tedavi yöntemleriyle gebelik şansını artırabilir. Bu rehber, ESHRE ve ASRM kılavuzlarına uygun olarak hazırlanmış olup, hem kadın hem erkek faktörlerini, tanı ve tedavi seçeneklerini detaylı şekilde ele almaktadır.

2. İnfertilite Nedir?

İnfertilite, bir çiftin düzenli korunmasız cinsel ilişkiye rağmen 12 ay içinde gebelik elde edememesi olarak tanımlanır. 35 yaş üstü kadınlarda bu süre 6 ay olarak kabul edilir. Hem kadın hem erkek faktörleri infertiliteye yol açabilir. Her 6-7 çiftten biri infertilite sorunu yaşamaktadır.

3. Erkeğe Ait Faktörler

3.1 Sperm Kalitesi

Sperm sayısı, hareketliliği ve morfolojisi doğurganlık için kritik öneme sahiptir. Normal değerler WHO 2021 kriterlerine göre belirlenir.
Hacim ≥1,5 mL, sperm sayısı ≥15 milyon/mL, toplam hareketlilik ≥%40, ileri hareketlilik ≥%32, normal morfoloji ≥%4.

3.2 Varikosel

Varikosel, testis çevresindeki toplardamarların genişlemesidir. Erkek infertilitesinde sık rastlanan bir nedendir. Cerrahi tedavi sperm parametrelerini iyileştirebilir.
Doppler ultrasonografi ile tanı konur ve cerrahi ile tedavi edilir.

3.3 Hormonal ve Genetik Faktörler

Hipogonadizm, hipofiz veya hipotalamus bozuklukları, tiroid ve prolaktin düzensizlikleri hormonal nedenlerdir. Genetik nedenler arasında Klinefelter sendromu, Y kromozomu mikrodelesyonları ve CFTR mutasyonları sayılabilir.

3.4 Enfeksiyon ve Çevresel Faktörler

Enfeksiyonlar (ör. orşit, cinsel yolla bulaşan hastalıklar), sigara, alkol, yüksek ısı, radyasyon ve toksik maddeler sperm kalitesini olumsuz etkileyebilir.

4. Kadına Ait Faktörler

4.1 Yumurtalık Rezervi ve Yaş

Yaş, kadın doğurganlığını belirleyen en önemli faktördür. AMH ve FSH testleri ile yumurtalık rezervi değerlendirilir. 35 yaş sonrası gebelik şansı düşer.
AMH <1 ng/mL: düşük rezerv, 1–3 ng/mL: orta, >3 ng/mL: yüksek rezerv.

4.2 Yumurtlama Bozuklukları

PCOS, hipotalamik amenore ve primer over yetmezliği yumurtlama bozukluklarının başlıca nedenlerindendir. Tedavi ilaç ve yaşam tarzı değişikliklerini içerir.

4.3 Tüpler ve Rahim Yapısı

Tüplerin tıkanıklığı, miyom ve polipler infertiliteye yol açabilir. Histerosalpingografi ve ultrason ile değerlendirilir.

4.4 Endometriozis

Rahim dışına yerleşmiş endometriyal doku endometriozistir. Cerrahi veya ilaç tedavisi gerekebilir ve gebelik şansını etkiler.

5. Ortak ve Açıklanamayan İnfertilite

Ortak nedenler immünolojik sorunlar, genetik faktörler ve çevresel etkenlerdir. Açıklanamayan infertilite ise tüm testler normal olmasına rağmen gebelik elde edilememesidir.

6. Tanı Süreci

Tanı, detaylı öykü, fizik muayene, hormonal testler, ultrasonografi, HSG ve semen analizi ile yapılır. Genetik testler ve immünolojik incelemeler gerekebilir.

7. Tedavi Seçenekleri

İnfertilite tedavisinde kullanılan yöntemler, altta yatan nedenlere göre değişir. Başlıca seçenekler şunlardır:

7.1 Ovulasyon İndüksiyonu ve İlaç Tedavisi

Kadınlarda yumurtlamayı uyarmak için kullanılan ilaçlar (klomifen sitrat, letrozol, gonadotropinler) gebelik şansını artırabilir. Tedavi süresi ve ilaç dozu kişiye özeldir.

7.2 İntrauterin İnseminasyon (IUI / Aşılama)

Sperm, laboratuvar ortamında hazırlanarak rahim içine yerleştirilir. Hafif infertilite veya açıklanamayan infertilite durumlarında tercih edilir.

7.3 In Vitro Fertilizasyon (IVF / Tüp Bebek)

Yumurtalar laboratuvar ortamında sperm ile döllenir ve embriyolar rahme transfer edilir. IVF, tüp tıkanıklığı veya diğer tedavi yöntemlerinin başarısız olduğu durumlarda uygulanır.

7.4 ICSI (Mikroenjeksiyon)

Tek bir sperm hücresi doğrudan yumurtaya enjekte edilir. Erkek faktör infertilitesinde yüksek başarı sağlar.

7.5 Cerrahi Girişimler

Varikosel onarımı, tüp cerrahisi, miyom veya polip çıkarılması gibi işlemler infertiliteyi düzeltebilir. Cerrahi sonrası gebelik şansı artabilir.

8. Yeni Yaklaşımlar ve Yardımcı Teknikler

8.1 Genetik Testler

Preimplantasyon genetik testler (PGT-A / PGT-M) embriyoların genetik sağlığını değerlendirir ve başarılı gebelik şansını artırabilir.

8.2 Yumurtalık ve Sperm Dondurma

Yumurtalık rezervi düşük veya tedavi öncesi koruma gereken hastalar için yumurta veya sperm dondurma uygulanır.

8.3 Zaman Atlamalı Embriyo İzleme ve Yenilikler

Time-lapse teknolojisi, embriyo gelişimini sürekli izleyerek en sağlıklı embriyoların seçilmesini sağlar. Mikroskopik sperm seçimi ve geliştirilmiş kültür ortamları başarı oranlarını artırır.

9. Psikolojik Destek

İnfertilite süreci duygusal olarak zorlayıcıdır. Danışmanlık, psikoterapi ve destek grupları hem çift hem de bireyler için önerilir. Stresin azaltılması, tedavi başarısını olumlu etkileyebilir.

10. ESHRE ve ASRM Kılavuz Önerileri

ESHRE ve ASRM, infertilite tanı ve tedavisinde rehberlik eder. Tedavi planları bu güncel kılavuzlara uygun olmalıdır.

11. Sık Sorulan Sorular (SSS)

Soru: Tüp bebek her zaman başarılı olur mu?
Cevap: Başarı şansı yaş, yumurta rezervi, sperm kalitesi ve embriyo kalitesine bağlıdır. %100 garanti yoktur.

Soru: Hangi yaşta tedaviye başlamak avantajlıdır?
Cevap: 35 yaş altı kadınlarda başarı oranı daha yüksektir. Erken başlamak önerilir.

Soru: Tedavi sırasında nelere dikkat etmek gerekir?
Cevap: Sağlıklı beslenme, stres yönetimi, sigara ve alkolü sınırlamak tedavi başarısını destekler.

12. Beslenme ve Yaşam Tarzı Önerileri

• Dengeli ve protein ağırlıklı beslenme

• Alkol ve sigara kullanımını azaltmak

• Düzenli egzersiz ve stres yönetimi

• Vitamin ve mineral desteği (folik asit, D vitamini, çinko, omega-3)

13. Sonuç

İnfertilite tedavisinde erken tanı ve uygun yöntem seçimi gebelik şansını artırır. Hem erkek hem kadın faktörlerinin değerlendirilmesi, kişiselleştirilmiş tedavi planı oluşturulmasını sağlar. Tedavi süreci sabır ve destek gerektirir, ancak modern tıp sayesinde birçok çift başarılı gebelik elde edebilir.

Siz Ne Düşünüyorsunuz?

• İnfertilite ile ilgili aklınıza takılan sorular var mı?

• Kendi deneyimlerinizi paylaşmak ister misiniz?

• Tedavi planı veya danışmanlık için randevu almak ister misiniz?

???? Yorum bırakabilir veya bizimle iletişime geçebilirsiniz.
???? Sizin için en uygun tedavi seçeneklerini öğrenmek için uzmanımıza danışın.

infertilite, kısırlık, erkek infertilitesi, kadın infertilitesi, tüp bebek tedavisi, aşılama, yumurta rezervi, sperm analizi, ESHRE, ASRM, yumurta dondurma, sperm dondurma, embriyo dondurma, IUI, IVF, ICSI, PCOS, tüp tıkanıklığı, miyom, polip, endometriozis, genetik testler, preimplantasyon genetik test, embriyo transferi, gebelik şansı, yaşam tarzı ve infertilite, beslenme ve infertilite, stres yönetimi, vitamin desteği, folik asit, D vitamini, çinko, omega-3, psikolojik destek, infertilite tedavisi